Praćenje kvaliteta vazduha u lokalnoj mrezi automatskog monitoringa PSUZŽS:
Prikaz mernih stanica automatskog monitoringa na teritoriji APV, u odnosu na tip stanice (EoI klasifikacija), dat je u tabeli 1:
Tabela 1 – Automatske merne stanice za praćenje kvaliteta ambijentalnog vazduha na teritoriji APV (državna i lokalne mreže)
| Kod | AS/lokacija | Okrug | EoI klasifikacija1 |
|---|---|---|---|
| Državna mreža SEPA2 – mreža uspostavljena 2009./2010. g. | |||
| 6NSDA | Novi Sad – Rumenačka | Južno-bački | T/U/RC |
| 6NSLA | Novi Sad – Liman | Južno-bački | B/U/R |
| 3KIMA | Kikinda – Mikronaselje | Severno-banatski | B/U/IR |
| 4PAA | Pančevo – Sodara | Južno-banatski | B/U/IR |
| 7SMSOA | Sremska Mitrovica | Sremski | T/U/RC |
| 7NSBCA | Beočin – Centar | Sremski | B/U/RCI |
| Kod | AS/lokacija | Okrug | EoI klasifikacija1 |
|---|---|---|---|
| LOKALNE MREŽE | |||
| Lokalna mreža PSUZŽS3– mreža uspostavljena 2008. g. | |||
| 2ZRA | Zrenjanin | Srednje-banatski | T/U/RC |
| 3ZR2A | Zrenjanin2 | Srednje-banatski | B/U/R |
| 1SUA | Subotica | Severno-bački | T/U/C |
| 5SOA | Sombor | Zapadno-bački | T/U/RC |
| 3KIŠA | Kikinda* (2011-2023) | Severno-banatski | I/S/IR |
| 6NSŠA | Novi Sad – Šangaj* (2011-2023) | Južno-bački | B/S/R |
| 4DPA | Deliblatska peščara | Južno-banatski | B/R/N |
| 7OBA | Obedska bara | Sremski | B/S/AN |
| 6NS2A | Novi Sad | Južno-bački | B/U/RC |
| * Automatske stanice Kikinda i Novi Sad Šangaj su u junu 2023. godine preseljene na nove lokacije u Zrenjanin (Stražilovska bb) i Novi Sad (Braće Dronjak bb) respektivno. | |||
| Lokalna mreža GPA4 – mreža uspostavljena 2005. g. | |||
| 4PACDA | Pančevo – Cara Dušana | Južno-banatski | T/U/RC |
| 4PAVDA | Pančevo – Vatrogasni dom | Južno-banatski | B/U/RCI |
| 4PAVOA | Pančevo – Vojlovica | Južno-banatski | I/U/IR |
| 4PASTA | Pančevo – Starčevo | Južno-banatski | B/S/IR |
1EoI klasifikacija: 1. tip stanice: saobraćaj (T); industrija (I); bazna (B); 2. tip oblasti: urbana (U); prigradska (S); ruralna (R); 3. karakteristike oblasti: stambena (R); poslovna (C); industrijska (I); poljoprivredna (A); prirodna (N); stambeno/poslovna (RC); poslovno/industrijska (CI); industrijsko/stambena (IR); stambeno/poslovna/industrijska (RCI); poljoprivredna/prirodna (AN)
2 SEPA – Republika Srbija, Ministarstvo životne sredine, rudarstva i prostornog planiranja, Agencija za zaštitu životne sredine
3 PSUGZŽS – Republika Srbija, Autonomna pokrajina Vojvodina, Pokrajinski sekretarijat za urbanizam i zaštitu životne sredine
4 GPA – Republika Srbija, Autonomna pokrajina Vojvodina, Grad Pančevo, Gradska uprava, Sekretarijat za zaštitu životne sredine, urbanizam, građevinske i stambeno-komunalne poslove
Mreže automatskog monitoringa kontinualno prate polutante sa osnovnim meteo parametrima. Jednočasovne srednje merene koncentracije se šalju putem ADSL/GPRS-a u realnom vremenu na dalje procesiranje u centralne sisteme za obradu podataka.
Praćenje kvaliteta vazduha u državnoj mreži automatskog monitoringa vrši Agencija za zaštitu životne sredine (SEPA), na šest mernih stanica u Vojvodini, na kojima se dominantno prati uticaj mobilnih i stacionarnih izvora zagađenja na populaciju. Na dve lokacije prati se uticaj saobraćaja na kvalitet vazduha (Novi Sad i Sremska Mitrovica), dok su ostale pozicionirane kao bazne stanice u urbanim oblastima (Kikinda, Pančevo, Beočin) i potencijalnim aglomeracijama (Novi Sad). Merne stanice u državnoj mreži rade od 2009./2010.g.
Na lokalnom nivou, uspostavljene su dve mreže automatskog monitoringa: od strane Pokrajinskog sekretarijata za urbanizam i zaštitu životne sredine – za teritoriju Vojvodine (7 automatskih stanica) i od strane Grada Pančeva – za teritoriju Pančeva (4 automatske stanice). Lokalna mreža PSUZŽS ima 7 automatskih stanica: na 2 lokacije prati se uticaj saobraćaja (Subotica, Zrenjanin), 3 lokacije su bazne urbane stanice (Novi Sad, Sombor, Zrenjanin) i 2 lokacije su bazne ruralne stanice (Obedska bara i Deliblatska peščara). Ova mreža uspostavljena je sredinom 2008.g. Zbog neobezbeđenih finansijskih sredstava za redovno održavanje i servisiranje ova mreža je prekinula sa radom krajem 2009.g. Sistem je ponovo vraćen u funkcionalno stanje marta 2011.g.
- Podatke o kvalitetu ambijentalnog vazduha iz državne mreže (SEPA) možete preuzeti ovde.
- Podatke o kvalitetu ambijentalnog vazduha iz lokalne mreže kojom upravlja GPA možete preuzeti ovde.
Kontakt
Sektor za monitoring i informacioni sistem životne sredine
E-mail: ekourb@vojvodina.gov.rs
Tel.: +381 21 487 4719; faks: +381 21 456 238