Biološka uloga polena je oplodnja biljaka, ali je, na žalost, i jedan od najznačajnijih alergena i uzročnika respiratornih alergijskih bolesti. Polenske alergije su vezane za cvetanje alergenih biljaka. Porast broja osoba alergičnih na polen biljaka, pripisuje se promenama i spoljašnje sredine i samog organizma. Pojedine biljne vrste se nalaze na svojevrsnoj „crnoj listi“, jer izazivaju prave epidemije vrlo neugodnih simptoma u periodu njihovog cvetanja. Međutim, biljke su za ovu pojavu najmanje „krive“. One samo obavljaju svoju prirodnu funkciju oprašivanja i razmnožavanja, onako kako su to činile i pre pojave čoveka na Zemlji. Proleće je doba buđenja prirode, a tada za mnoge počinju zdravstveni problemi uzrokovani povećanom osetljivošću organizma na polen. Pojedine biljne vrste su karakteristične za određena područja. Pojava polena u vazduhu je vremenski ograničena i tipična za svaku biljnu vrstu. Zbog toga su i alergije na polen vezane za određeno razdoblje u godini, pa se i simptomi alergijske reakcije javljaju svake godine, približno u isto vreme.
Svrha monitoringa polena u vazduhu je pružanje informacija o javljanju pojedinih sezonskih alergena, što pacijentima omogućava da svoje dnevne aktivnosti prilagode tako da što manje dolaze u dodir s alergenima, smanjujući na taj način mogućnost pojave simptoma.
Pokrajinski sekretarijat za urbanizam i zaštitu životne sredinu vrši merenje na 7 mernih mesta u AP Vojvodini:
|
REDNI BROJ |
MERNO MESTO |
|
1. |
Zavod za javno zdravlje, Vojvođanska 47, Sombor |
|
2. |
Zavod za javno zdravlje, Dr Emila Gavrila 15, Zrenjanin |
|
3. |
Skupština opštine, Maršala Tita 88, Vrbas |
|
4. |
Osnovni sud Sremska Mitrovica, Svetog Dimitrija 39, Sremska Mitrovica |
|
5. |
Opšta bolnica, Đure Jakšića 110, Kikinda |
|
6. |
Vatrogasni dom Kanjiža, Karađorđeva 31, Kanjiža |
|
7. |
Vizitorski centar Ludaš, Prespanska 12, Hajdukovo |
Aeropolen se sakuplja aparatom za polen koji su smeštene na visini. Uzorkivač usisava vazduh kroz otvor aparata koji je uvek okrenut u pravcu vetra. Sitne čestice se lepe za plastičnu traku koja je pričvršćena za bubanj sa satnim mehanizmom. Bubanj napravi jedan krug u sedam dana. Trake sa zalepljenim česticama se skidaju sa bubnja, režu se na segmente koje odgovaraju vremenskom razdoblju od 24 sata. Izrađuju se preparati koji se kvalitativno i kvantativno analiziraju pomoću mikroskopa i determinišu pomoću ključa za determinaciju.
Identifikacija polena se vrši: na 24 biljnih vrsta (leska, jova, tise /čempresi, vrba, jasen, breza, grab, platan, orah, hrast, bor/četinari, trave, lipa, bokvica, kiselica, koprive, štirovi, pelin, ambrozija, dud, brest, topola, konoplje, javor).
Metodologija merenja: kontinuirana volumetrijska metoda (Hirst, 1952) .
Nakon kvalitativnog i kvantitativnog pregleda aeropolena rezultati su izraženi kao broj polenovih zrna u m3 vazduha.